Paracetamol jest substancją czynną, stosowaną w medycynie od 1956 roku, która dzisiaj jest najczęściej stosowaną substancją przeciwbólową na świecie. Paracetamol stosuje się w leczeniu bólów o małym i umiarkowanym nasileniu, najczęściej w bólach głowy, mięśni, stawów, kości, zębów i przy bolesnych miesiączkach. Znajdziemy go także w składzie leków przeciwgorączkowych. Możemy go spotkać w preparatach prostych oraz jako składnik preparatów złożonych, takich jak leki do walki z przeziębieniem.
Mechanizm działania paracetamolu
Paracetamol działa w ośrodkowym układzie nerwowym, czyli w mózgu i kręgosłupie i ma za zadanie złagodzić sygnały bólowe docierające do mózgu. Dodatkowo zapobiega uwalnianiu prostaglandyn, odpowiedzialnych za poziom intensywności bólu i podwyższoną temperaturę ciała. Ma zdolność przenikania bariery krew-mózg, nie wykazuje natomiast działania przeciwzapalnego, nie hamuje agregacji płytek i nie ma wpływu na krzepliwość krwi, co pozwala na stosowanie go także u osób z nadciśnieniem, zaburzoną krzepliwością krwi, wrzodami żołądka czy astmą aspirynową. Substancja metabolizowana jest w wątrobie, a pozostałości wydalane są wraz z moczem. Paracetamol jest bezpiecznym preparatem, który nie podrażnia błony śluzowej żołądka i nie zaburza pracy nerek czy ciśnienia.
Na jakie dolegliwości sprawdzi się paracetamol?
Paracetamol, inaczej acetaminofen stosuje się przy objawach grypopodobnych i przeziębieniowych. Sprawdza się także przy bólach:
- migrenowych,
- mięśniowych,
- miesiączkowych,
- bólach zębów,
- bólach stawów,
- przy chorobach zwyrodnieniowych stawów,
- bólach pleców,
- bólach nowotworowych,
- nerwobólach,
- gorączce.
Preparat dostępny jest w wielu różnych formach, więc może być stosowany u osób w każdym wieku. Dostępny jest w formie tabletek, kapsułek, czopków, syropów, saszetek i tabletek do rozpuszczania, a w niektórych sytuacjach może być podawany także dożylnie.
Jak długo trwa działanie paracetamolu?
W przypadku paracetamolu podawanego w celu obniżenia gorączki, substancja działa około 6-8 godzin od momentu podania. Na dolegliwości bólowe, paracetamol działa około 4-6 godzin. Działanie preparatów jest podobne, niezależnie czy są w postaci tabletek, czy czopków, jednak przy czopkach do organizmu dostaje się mniej leku.
Jak dawkować paracetamol?
Odpowiednia dawka leku wyznaczana jest na podstawie wieku i stanu zdrowia pacjenta. Osoby dorosłe mogą bezpiecznie przyjąć 4 g substancji dziennie, w kilku oddalonych od siebie dawkach zawierających maksymalnie 1 g preparatu naraz. Odstęp między dawkami powinien wynosić 4 godziny u zdrowych osób, natomiast 8 godzin przy niewydolności nerek. W przypadku dzieci, dawki przelicza się w odniesieniu do masy ciała, a nie wieku dziecka. Maksymalna dawka dla dzieci poniżej 12. roku życia to 1500 mg na dobę.